30 Απριλίου 2010
Κοινό μυστικό, η διαφθορά στην πολεοδομία Σύρου
Του απεσταλμένου μας στη Σύρο Γιώργου Λιάλιου
Το ρεπορτάζ αυτό δεν έχει άλλα ονόματα εκτός του υπογράφοντος και των δύο άμεσα εμπλεκομένων. Η ιστορία που ακολουθεί, όμως, είναι από την αρχή έως το τέλος πραγματική. Είναι η πραγματικότητα που ζουν για περισσότερα από δέκα χρόνια οι εργαζόμενοι στην Πολεοδομία Σύρου, οι μηχανικοί που απασχολούνται με την οικοδομή στη Μύκονο, στη Σύρο, την Τζια και την Κύθνο. Και δυστυχώς, με μικρές παραλλαγές, σε πολλά ακόμα σημεία σε όλη την Ελλάδα – εκεί όπου το οικονομικό αντικείμενο υπερβαίνει τον νόμο.
Ολοι ήξεραν τι συνέβαινε στην Πολεοδομία της Σύρου. Ολοι. Και κανείς δεν έκανε κάτι για να το σταματήσει. Τα πολυτελή δείπνα στα καλύτερα ξενοδοχεία και εστιατόρια της Μυκόνου και οι υψηλές γνωριμίες –πολιτικοί, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες, ακόμα και άνθρωποι των ΜΜΕ– του τέως προϊσταμένου της, Δημήτρη Μπουντούρη ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου, που επιβεβαίωνε ότι όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά. Η άλλη «ένδειξη», πέρα από κάθε αμφισβήτηση, είναι το όργιο πολεοδομικών παρανομιών στη Μύκονο, εκεί όπου έμπαιναν πρόστιμα της τάξης των 500.000 ή 700.000 ευρώ, αλλά δεν καταλογίζονταν ποτέ ώστε να εισπραχθούν.
Η Πολεοδομία της Σύρου είναι χωρισμένη στα δύο. Από τη μια πλευρά, οι νέοι σε ηλικία υπάλληλοι -κυρίως όσοι προσελήφθησαν μέσω ΑΣΕΠ- και από την άλλοι οι «παλαιοί». Οι νέοι είναι περιθωριοποιημένοι και χρησιμοποιούνται ως η «βιτρίνα». Είναι αυτοί που διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις με βάση τους αριθμούς πρωτοκόλλου, αυτοί στους οποίους έστελναν τους –πολλούς, είναι η αλήθεια– ελέγχους που έφθαναν κάθε φορά στο νησί: από τον Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, από άλλους. Αυτοί που είχαν αποδεχθεί τη μοίρα τους και έκαναν σιωπηλά τη δουλειά τους. Σε κάποιο βαθμό, είναι συνυπεύθυνοι, αλλά όχι το πρόβλημα.
Δίπλα σε αυτούς υπήρχε το άλλο, παράλληλο σύστημα. Οι φάκελοι συχνά έφθαναν στην Πολεοδομία φέροντας επάνω όνομα συγκεκριμένου υπαλλήλου. Του ίδιου του διευθυντή, κ. Μπουντούρη, του υποδιευθυντή, κ. Κυριάκου Δικτυόπουλου, συχνά ορισμένων άλλων. «Ο καθένας είχε το πελατολόγιό του», λέει άνθρωπος «εκ των έσω». Οσοι δεν έμπαιναν στο κύκλωμα αυτό, αποδέχονταν σιωπηρά την περιθωριοποίησή τους, γιατί δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι άλλο. «Η Πολεοδομία της Σύρου είναι το τάγμα των ανεπιθύμητων», διηγείται άλλος μηχανικός. «Ολοι θέλουν να φύγουν, έχουν υποβάλει διαδοχικά αιτήματα για μετάταξη, αλλά δεν φεύγει κανείς». Χαρακτηριστικό είναι ότι, μετά την απομάκρυνση των κ. Μπουντούρη και Δικτυόπουλου, ο Νομαρχία έκανε κρούσεις σε άλλες πολεοδομίες των Κυκλάδων για να βρεθεί έμπειρος υπάλληλος να αναλάβει τη θέση του διευθυντή και δεν ήθελε κανείς. Τελικά φαίνεται να προκρίνεται για τη θέση υπάλληλος από την Πολεοδομία Σύρου… που έχει «διωχθεί» από δύο ακόμα πολεοδομίες των Κυκλάδων με τις ίδιες κατηγορίες.
Οι δύο προϊστάμενοι της Πολεοδομίας Σύρου, λοιπόν, διεκπεραίωναν οι ίδιοι, από την αρχή έως το τέλος τις υποθέσεις των «δικών» τους ανθρώπων. Το υπόλοιπο σύστημα λειτουργούσε παράλληλα και νομότυπα. «Υπήρχαν πάμπολλες περιπτώσεις που πήγαμε στη Μύκονο και βεβαιώσαμε πολεοδομικές παραβάσεις εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Οι υποθέσεις αυτές δεν έφευγαν ποτέ από την Πολεοδομία της Σύρου προς τις Εφορίες, ώστε να εισπραχθούν τα πρόστιμα. Αντίθετα, αν κανένας παππούς έκλεινε μια πέργκολα, τότε ήμασταν αμείλικτοι».
Ηταν το όλο «σύστημα» δημιούργημα δύο μόνο ανθρώπων; Φυσικά και όχι, λένε όσοι γνωρίζουν. Ούτε δέχονται τη δικαιολογία του νομάρχη Κυκλάδων, ότι δεν έβρισκε μπουλντόζες για να κατεδαφίσει τα αυθαίρετα, επειδή κανένας δεν προσέρχονταν στους διαγωνισμούς. «Ας έκοβε από αλλού, να αγοράσει μια μπουλντόζα», λένε. «Είναι ευθύνη της Νομαρχίας. Αλλά δεν το έκανε γιατί το σύστημα αυτό βόλευε όλους. Ο νομάρχης ξέρει καλά τι συμβαίνει».
Είχε το όλο σύστημα δημιουργηθεί μόνο εξαιτίας της… ζήτησης για αυθαιρεσία στη Μύκονο; «Η πολεοδομική νομοθεσία είναι έτσι φτιαγμένη ώστε να αφήνει στον υπάλληλο το περιθώριο να εξουσιάσει τον πολίτη. Να ζητήσει λεφτά ακόμα και για πράγματα που δικαιούται. Η υποστελέχωση, για παράδειγμα, δεν είναι κάτι που οφείλεται στα δεινά της Δημόσιας Διοίκησης – είναι κάτι που τους βολεύει όλους. Και αυτό έχει εφαρμογή παντού». Πολλοί στη Σύρο δεν διστάζουν να προτείνουν την κατάργηση όλων των πολεοδομικών γραφείων στις Κυκλάδες και τη δημιουργία ενός, στην Αθήνα. «Τώρα με τον “Καλλικράτη”, θα πάνε τα γραφεία στους δήμους. Εκεί να δείτε τι έχει να γίνει», λένε.
Ο λόγος που το ρεπορτάζ αυτό είναι χωρίς ονόματα, είναι γιατί κανείς δεν πιστεύει ότι κάτι θα γίνει. «Η υπόθεση σύντομα θα ξεφουσκώσει από τα ΜΜΕ και μετά θα μείνουμε εμείς πίσω να δεχθούμε τις συνέπειες», λένε χαρακτηριστικά. Έχοντας δει από κοντά την κατάσταση, δεν μπορείς παρά να τους δώσεις δίκιο.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 30-04-10