ΓΕΩΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ
έργο Nicholas Liber
ΓΕΩΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ*
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Μανώλης Γλέζος** Απείρανθος, Νάξου
Ι) Πανόραμα κυκλαδίτικων γεωτόπων Οι Κυκλάδες έχουν μια πολύπλοκη και μακρόχρονη γεωλογική ιστορία η οποία καταγράφεται έκδηλα στη γεωμορφολογία (έντονη αποτύπωση των τεκτονικών διεργασιών), στη λιθολογική σύσταση των πετρωμάτων με όλα τα φαινόμενα των γεωλογικών διεργασιών και στην εδαφολογική δομή και υφή. Τα Κυκλαδονήσια είναι ένα από τα εντυπωσιακά γεωλογικά βιβλία. Τηθύς – Αιγηίς – Κυκλάδες. Οι κυκλαδικοί γεώτοποι συγκροτούν ένα γεωφυσικό πανόραμα πού χαρακτηρίζεται από: 1) Τις δραστηριότητες του ηφαιστειακού τόξου, 2) Τις ανοδικές κινήσεις στα μέλη του Μέσου Πλειστοκαίνου, 3) Τα αποτελέσματα του υδρολογικού κύκλου στη διαμόρφωση τον γεωμορφολογικού αναγλύφου. Η ανθρώπινη παρέμβαση στο γεωλογικό περιβάλλον με: – Τη λατομική δραστηριότητα που πάει να αφανίσει τη Σαντορίνη και τη Μήλο. – Την υπερβόσκηση, υπερυλοτόμηση, τις πυρκαγιές, την οικοπεδοποίηση και την αντιφυσική ανοικοδόμηση, πού επιτείνει την αποσάθρωση και τη διάβρωση και πληγώνει τη γη.
ΙΙ) Γεωαρχαιολογία – Πολιτιστική Κληρονομιά Στις Κυκλάδες από την προϊστορική αρχαιότητα ως σήμερα γεννήθηκαν πολιτισμοί αυτόνομο! ή με έντονη συμβολή στους ελλαδικούς πολιτισμούς. Η σχέση των πολιτισμών αυτών με το γεωφυσικό περιβάλλον καταγράφεται επιγραμματικά. 1. Κυκλαδικός Πολιτισμός. 2. Αρχαίος Κλασσικός Πολιτισμός. 3. Νεώτεροι Χρόνοι. Η σχέση του ανθρώπου με τη φύση για να μην είναι ανταγωνιστική, συγχρόνως με την ανάπτυξη, πρέπει να φροντίζει για τη διατήρηση των γεωτόπων και της γεωπολιτιστικής κληρονομιάς.
ABSTRACT
I) Panorama of Cyclades Geotopes
Cyclades have a long and complicated geological history clearly manifested in geomorphology (strong impression of tectonic processes), in rocks lithological composition with all the phenomens of geological processes and in edaphological structure and texture. Cyclades islands are one of the most impressive geological books. Tethys – aegean – Cyclades . Cyclades geotopes compose a geophysical panorama characterized by: 1) Volcanic arc activities, 2) Middle Pleistocene anodic movements, 3) Hydrologic cycle effect on the formation of the geomorphological relief. Human intervention on the geological environment: – Quarries destroying Santorini and Milos,
– Extreme grazing and wood-cutting, fires, land-grabbing and rebuilding against nature, facilitates disintegration and erosion and injures nature.
II) Geoarcheology – Cultural Heritage From prehistoric antiquity till today, various civilizations were born in Cyclades isl., either autonomous or strongly effecting other helladic civilizations. The relation of these civilizations with the geophysical environment is epigrammaticaly recorded. 1. Cycladic Civilization 2. Classic Ancient Civilization 3. Later Years Man’s relation with nature shouldn’t be competitive. Therefore, besides progress and development, conservation of geotopes and geocultural heritage should be seriously considered and taken care of.
* GEOAESTHETIC AWARENESS
** Manolis Glezos
Apiranthos, Naxos